Onlangs hebben wij in samenwerking met Social Return Company een handige tool gelanceerd over hoe je je sociale impact kan vergroten. Misschien is jouw organisatie zich net aan het oriënteren of misschien ben je al langer bezig met sociale thema’s. Deze handige en gratis tool heet de Social Impact Scan en kan je helpen om (extra) stappen te zetten.
We begrijpen het ook heel goed als sociale impact maken niet bovenaan de prioriteitenlijst staat. Ook dan kan het belangrijk zijn om je hierin te verdiepen. Sociale aspecten worden namelijk, onder de noemer social return, steeds vaker meegenomen bij de inkoop van producten en diensten door overheden en grote organisaties. Investeren in social return helpt op die manier om jouw omzet te waarborgen of vergroten. Bij qcore kunnen we je helpen bij het invullen van social return, wanneer dit wordt gesteld als eis of gunningscriterium in een aanbesteding.
Een gangbare eis bij aanbestedingen is dat je 5% van de opdrachtwaarde of, bij opdrachten waar arbeid een kleinere component is, 5% van de loonsom of 2% van de opdrachtwaarde besteedt aan het bevorderen van arbeidsparticipatie van medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt.
De bekendste vorm is dat je (een) medewerker(s) uit één van de social return doelgroepen inzet voor de opdracht. Die doelgroepen variëren van langdurig werklozen tot wajongers tot BOL-leerlingen. Meestal wordt gebruik gemaakt van het Bouwblokkenmodel waarbij er ook ruimte is voor inkoop bij sociale ondernemingen en maatschappelijke activiteiten. De aanbestedende dienst bepaalt dit.
Soms wordt social return uitgevraagd als gunningscriterium. Dan moet je beschrijven hoe je invulling geeft aan social return bij de opdracht. Vaak wordt daarbij een hogere inzet (lees: hoger percentage van de opdrachtwaarde) beter gewaardeerd, maar ook een concreet verhaal hóe je die inzet gaat realiseren is belangrijk.
Ondernemers komen vaak bij ons omdat ze vragen hebben over social return; over wat het inhoudt of hoe dit in te vullen. Wij kunnen je helpen op de volgende manieren.
Heb je een vraag over hoe social return werkt of over wat wel en niet mag? Stel je vraag aan qcore via telefoon, mail of chat. Korte vragen beantwoorden wij kosteloos en vaak nog dezelfde werkdag.
Aanbestedende diensten moeten zich bij alle eisen die ze stellen afvragen: staat dit in verhouding tot de aard en omvang van de opdracht? Dit noemen we het beginsel van proportionaliteit. Dit is vastgelegd in de Aanbestedingswet.
Als je qcore inschakelt voor de begeleiding van jouw inschrijving, kijken we samen of een gestelde social return-eis wel proportioneel is. Zo nee, dan vragen we de aanbestedende dienst onderbouwd om de eis aan te passen. Een voorbeeld: bij een opdracht voor het leveren van bedrijfskleding wordt gevraagd 5% van de opdrachtwaarde te besteden aan social return. Hier is echter sprake van een opdracht met een zeer kleine looncomponent, het overgrote deel van de opdrachtwaarde zit in het product. Stel je arbeidscomponent is 10% of zelfs maar 5%. Dan zou je dus de helft of zelfs alle arbeid moeten invullen met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Om die reden heeft de Commissie van Aanbestedingsexperts bepaald dat bij opdrachten met een kleine looncomponent de loonsom moet worden aangehouden in plaats van de opdrachtwaarde. En als de loonsom lager is dan €250.000 er helemaal geen social return zou moeten worden toegepast.
We vragen in zo’n geval om de eis aan te passen naar 2% van de opdrachtwaarde of 5% van de loonsom; of zelfs de hele eis te laten vervallen, afhankelijk van het geval. Daarbij kijken we ook tactisch: als jij makkelijk aan 5% van de opdrachtwaarde kunt voldoen, dan gaan wij natuurlijk geen vraag stellen. Of het 2% of 5% loonsom wordt, is afhankelijk van wat jij en je concurrenten kunnen.
In eerdere publicaties hebben we het gehad over manieren waarop je social return kunt invullen. Zoals mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst nemen of producten of diensten inkopen bij een sociale onderneming. De aanbestedende dienst bepaalt per aanbesteding welke manieren zij willen toestaan en welke aanvullende regels ze stellen. Zo kan het zijn dat bij de ene aanbesteding een social return medewerker moet worden ingezet op het project dat wordt aanbesteed; en bij de andere een medewerker ook ergens anders in de organisatie mag worden ingezet, bijvoorbeeld op kantoor.
Het is dus zaak bij elke aanbesteding goed te kijken op welke manier(en) je social return mag invullen.
Bij qcore weten we wat de verschillende mogelijkheden (zoals weergegeven in de Social Impact Scan) inhouden en zijn we getraind in het precies lezen van de eisen. Wij helpen je bij de juiste interpretatie van de eis zoals geschetst in de leidraad en van eventuele wijzigingen in de Nota van Inlichtingen. Op die manier zorgen we ervoor dat je niet ‘ja’ zegt tegen iets waar je straks problemen mee krijgt. Of andersom, dat je wel kunt meedoen met die aanbesteding, omdat er meer mogelijkheden zijn dan je dacht om die social return eis in te vullen.
Soms is de eis dat social return geheel wordt ingevuld door (nieuwe) medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen. Dit kan, juist bij bedrijven die al heel veel doen op dit gebied, leiden tot verdringing, omdat ze steeds weer nieuwe mensen moeten aannemen om maar te voldoen aan die aanbesteding. Niet bepaald goed voor duurzame arbeidsparticipatie. In dat geval wijzen we de aanbestedende dienst op de gevolgen van wat ze vragen en wijzen ze op andere mogelijkheden om dit in te vullen.
Bij qcore weten we waar een goede tekst voor een aanbesteding aan moet voldoen. Belangrijke ingrediënten van een social return plan in het bijzonder zijn:
Als wij jouw inschrijving begeleiden, bepalen we samen wat een goede strategie is om social return in te vullen voor jouw bedrijf. Wij beoordelen je plan van aanpak en geven concrete, praktische tips over hoe en waar het concreter, meer SMART kan (moet).
Worstel jij vaak met vraagstukken over social return, hoe je dit kunt (mag) invullen en/of hoe je je plan vertaalt naar een goede tekst? Neem contact met ons op en we kijken op welke manier we jou kunnen helpen.
Wil je meer weten over wat social return betekent, lees hierover onze kennisartikelen: